Cách đây mấy tháng mình bấm like một bài viết trên LinkedIn chia sẻ một list công cụ AI dùng trong nghiên cứu. Từ sau đó, newfeed của mình ngập tràn AI, mỗi ngày hiện lên quá nhiều chuyên gia chia sẻ vô vàn công cụ, nội dung giống nhau, chỉ vẽ lại hình nhìn cho nó màu mè hơn.
Mình bị ngợp và tâm lý là phải tải về vì FOMO, sợ sẽ bở lỡ cái gì đó hay ho, hữu ích cho quá trình làm nghiên cứu của mình. Sau đó, dĩ nhiên là không sau đó vì mình quên béng đi và chẳng mảy may ngó ngàng đến, cũng như chưa hề tải/cài đặt bất cứ công cụ nào về dùng thử.
Khi có thời gian vọc thử một vài thứ. Mình nhận ra chúng không hề giúp mình "tăng năng xuất" "super easy" "so powerful" "write exceptional research with..." như một số người làm nội dung chia sẻ.
Tại sao?
Ví dụ, một công cụ AI giúp làm literature Review mà mọi người hay thần thánh hóa lên là: Elicit
Elicit hỗ trợ tìm kiếm và tổng hợp tài liệu nghiên cứu. Nó scan nhanh các bài báo trong thời gian rất ngắn, sau đó trả lời câu hỏi của bạn bằng cách tóm tắt ngắn gọn thông tin từ các bài báo.
Nó có thể hữu ích trong trường hợp bạn muốn nắm bắt nhanh câu trả lời cho một câu hỏi cụ thể nào đó.
Tuy nhiên, với mình, làm Literature review thì không thể nhanh được. Nó là cả một quá trình với rất nhiều bước liên quan vô cùng chặt chẽ với nhau. Chưa kể, trong quá trình đọc bài phải quản lý các tài liệu tham khảo có liên quan từ một số lượng rất nhiều bài báo.
Đọc tóm tắt nhanh một vài bài báo trên Elicit làm sao có thể cung cấp một nền tảng thông tin lớn được? Không có đủ lượng thông tin lớn thì làm sao phân tích và tổng hợp?
Đặc biệt, mình luôn có cảm giác "hồi hộp" khi mình không tận mắt, tận miệng đọc báo rồi tự tổng hợp thông tin. Nhờ Elicit đọc giùm rồi đưa vào bài mình nó làm mình thấy "empty" kiểu gì ah, vừa lo AI "chém gió" vừa mất đi cảm giác "đắm chìm" (deep work: hoàn toàn tập trung vào việc đọc) trong việc đọc báo! Tự đọc, note, rồi tổng hợp vừa yên tâm vừa rèn não xử lý thông tin.
ĐỌC là một phần vô cùng quan trọng của làm literature review!
Vậy nên, Elicit nó chỉ giúp một chút xíu xiu trong một bước của cả quá trình làm literature review. Nó không hề "so powerful" "hot" hay "không thể bỏ qua".
Mình có bị tụt hậu, có làm dở hơn, kém năng xuất hơn không nếu không áp dụng AI?
KHÔNG. Mình hoàn toàn tự tin khẳng định điều này.
Tóm lại, lời khuyên của mình là:
- Đừng bảo thủ, hãy tận dụng AI, nhưng chỉ khi biết nó hoạt động như thế nào và nó giúp được gì cho bạn.
- Không bị AI chi phối, sẽ mất thời gian
- Không bị phụ thuộc vào AI, làm mất đi bản chất của nghiên cứu
- Đừng quá tin AI, luôn kiểm chứng lời nó nói
- Đừng thần thánh hóa AI! Tin vào chính mình
- Phát triển và làm chủ kĩ năng của mình. Sử dụng AI như một công cụ hỗ trợ. Tận dụng AI một cách chọn lọc trong tầm kiểm soát của mình để tối ưu hóa quy trình làm việc.
Mình có dùng AI trong nghiên cứu không?
Bài viết sau mình sẽ chia sẻ mình dùng cái gì và dùng vào việc gì nhé!
Thu Le - Lecturer
- 1 view